Sağlıklı Beslenmek İçin Neler Yapılmalıdır?

Birçok bileşeni içeren sağlıklı beslenme, insan hayatının en önemli işlevidir. Vücut, ihtiyaç duyduğu beslenmeye erişmezse hastalıklar başta olmak üzere birçok açıdan ciddi sorunlarla karşı karşıya kalırız. Besinlerin, alınması, saklanma koşulları, pişirilmesi, beslenme alışkanlığı kazanmak sağlıklı beslenmeyi başlatan en önemli süreçtir.

Her yaş seviyesinin beslenme tipi farklıdır. Sağlıklı bir yaşam için dengeli bir beslenme alışkanlığı kazanmak oldukça önemlidir. Bunun birinci koşulu yeteri kadar beslenmedir. Yani vücudun gerekli ihtiyaçlarını karşılamadır. Dengeli beslenme, çağımızın en yaygın hastalıkları olan obezite, diyabet, kalp hastalıkları, yüksek kolesterol, hipertansiyon başta olmak üzere birçok hastalığı önlemede önemli faydalar sağlar.

İnsan vücudunun sağlıklı bir yaşam sürmesi için vücudun belli bir kalori ve besin bileşenlerine ihtiyaç duyması dengeli beslenme olarak adlandırılır. Dengeli beslenme, günlük ihtiyacımız olan kaloriyi aşmadan vücudumuzun ihtiyacı olan besinleri içermelidir. Vücudun büyümesi, dokuların kendilerini yenilemesi ve işlevini yerine getirmesi için gerekli olan besin öğelerinin vücutta uygun şekilde kullanılmasıdır.

Sağlıklı beslenme için her öğün taze sebze, meyve tüketmek gerekir. Vücudun hastalıklara karşı direncinin artmasında önemli katkıları vardır. Önemli oranda vitamin ve besin içeren sebze ve meyveler, düzenli tüketildiği zaman kişiyi kanser başta olmak üzere birçok hastalıktan korur. Vücudun bağışıklık sisteminin güçlenmesi noktasında önemli bir rol üstlenir.

Sağlıklı beslenmenin koşullarından biri de tam taneli tahıllarla beslenmedir. Tam taneli tahıllardaki dokunun içinde B vitaminleri, mineral ve posa bulunur. Tam taneli tahıllarda hem besin değeri yüksektir hem de bunların vitamin ve minarel özellikleri canlıdır. Tokluk hissini uzun bir zaman diliminde muhafaza eder. Kanser, kalp ve damar hastalıkları ve bağırsak hareketleri için oldukça faydalı bileşimler sunar. Kan şekerini dengede tutmada yardımcı olur.

Sağlıklı beslenmenin koşullarından biri de daha az şeker içeren besinleri tüketmektir. Besinlerin kendi şekerinden farklı olarak sonradan ilave edilen şeker, besin değeri açısından olumlu bir değer taşımaz. Çay, şeker gibi içecekleri şekersiz tüketmek, cola ve türevlerini azaltmak, tatlıyı kullanma alışkanlığını bastırmak önemlidir. Vücudun savunma sistemlerini zayıflatan, obeziteyi ve diş çürüklerini artıran, unutkanlığı azdıran ve kansere ortam oluşturan şekerli yiyecekler sağlıklı beslenmenin önündeki en büyük engeldir.

Sağlıklı beslenmenin önemli koşullarından biri de daha az tuz tüketmektir. Asit ve bazın birleşimiyle ortaya çıkan tuz, vücudun temel besinleri arasında yer alır. Sodyum bir besin öğesi ve pek çok yiyeceğin doğal bir parçasıdır. Sağlıklı bir insan vücudu günde ortalama 2 gram tuza ihtiyaç duymaktadır. Tuzun fazla kullanılması yüksek tansiyona ve bunun bir sonucu olan kalp ve damar hastalıklarına neden olmaktadır. Şişmanlık ve obezite üzerinde tuzun dolaylı etkisi vardır. Damarların tıkanmasında ve hipertansiyon sorununun ortaya çıkmasında önemli bir etkendir. Fazla tuz tüketimi kişilerin felç geçirmelerine bile neden olmaktadır. Tuzluğu unutun.

Hayatın devamı için büyük bir öneme sahip olan ve insan vücudunda pek çok fonksiyon gören proteini farklı yollardan almak da sağlıklı beslenmek için önemlidir. Et, balık, yumurta, süt, tavuk, yoğurt en iyi protein kaynaklarıdır. Et grubundan bir tanesinin her gün beslenmemizde olması önemlidir. Bitkisel proteinler de mutlaka tüketilmelidir. Protein eksikliğinde vücudun savunma mekanizmasında güçsüzlük ortaya çıkar.

Sağlıklı beslenmenin koşullarından biri de lifli besinleri tercih etmektir. Kuru baklagiller olan kuru fasulye, börülce, bezelye, mercimek, nohut, barbunya, şeftali, ayva, elma, armut, incir, çilek, kuru kayısı, kuru incir, marul, kereviz, karnabahar, brokoli, ıspanak, havuç ve patates başlıca posalı yiyeceklerdir. Bu besinler, düşük derecede yağ ve enerji içerdikleri için obezite, diyabet, kalp ve damar hastalıkları, hemoroid ve kanseri önlemede etkilidirler. Günde ortalama 30 gr. posa almak bir ihtiyaçtır.

Doğru yağ seçme ve kullanma da sağlıklı beslenmede oldukça önemlidir. Bir kişi günlük enerji ihtiyacının %25’ini yağlardan alır. Doymuş yağlar, kalp ve damar hastalıkları üzerinde çok olumsuz etkiler içerir. Zeytinyağı, soya yağı, fındık yağı, kanola gibi yağları tercih etmek sağlığımız için oldukça önemlidir. Besinleri yağda kızartmadan ziyade kendi suyu içerisinde veya fırında tüketmek sağlıklı beslenme için oldukça önemlidir. Damar tıkanıklığı, kalp krizi, kolesterol, obezite gibi hastalıklara yakalanmamak için yağ tüketiminde mutlaka denge sağlanmalı ve vücut için zarar içermeyen yağlar tercih edilmelidir.

Sağlıklı bir beslenme için gıdalar güvenli yerlerden temin edilmelidir. Gıda saklama kültürü gelişmemiş, bilinçsiz yerlerden alınan gıdalar sağlık için büyük bir risk içermektedir. Ambalajı sağlıksız ve normal standartlarda olmayan, etiket ve son kullanma tarihi bulunmayan, temizlik ve hijyenin olmadığı yerlerden kesinlikle alışveriş yapmamak gerekir. Yemekleri, sağlıklı olması açısından günlük tüketmek de sağlıklı beslenme için önemlidir.

Süt ve süt ürünleri, bakteri üretimine daha açık olduklarından bunları kesinlikle ya ilk kaynaktan, kırsaldan ya da ambalajlı olanlardan temini yoluna gidilmelidir. Besin değerini kaybetmemiş süt ve süt ürünlerini tüketmek insanın sağlıklı beslenmesi için oldukça önemlidir. Bu ürünlerden her gün düzenli tüketmek gerekir.

Vücut ısısını düzenleyerek vücudun dengeli bir şekilde hayatta kalmasını sağlayan, yağ ve ter bezlerinin normal fonksiyonlarını yerine getirmesine yardımcı olan su da sağlıklı beslenmenin en önemli bileşenlerinden sayılır. Su; ilkin sindirim, sonrasında solunum dediğimiz vücudun besinleri enerjiye çevirmesi mekanizmasının sağlıklı olarak işlemesini sağlar. Kişi, günlük ihtiyacı olan ortalama 2,5 litre su tüketmelidir. Böbrek fonksiyonlarının, bağırsak hareketlerinin ve birçok organın düzenli çalışması yeterli su içme sayesinde olmaktadır.

Sağlıklı beslenmenin önündeki engellerden biri de alkol kullanımıdır. Besleyici hiçbir özelliği olmayan alkolün yol açtığı kalori ve bunun sonucunda vücuttaki dengesizlik durumu alkolün insan vücudu için zararlarını ortaya koymaktadır.

Mutfağımızın düzenli olarak temizliğinin yapılması, içerisinde bir şey tükettiğimiz mutfak araç ve gereçlerinin temizliği, saklanması da insan sağlığı, dolayısıyla sağlıklı beslenme de oldukça önem arz etmektedir.

Sağlıklı beslenmede ekmek kültürü ve kullanımı da önemlidir. Ekmeğin doğal undan yapılanı yani kepeği ayrılmamış olanı tercih edilmelidir. Buradan hareketle makarna ve unlu yiyeceklerin birçoğu sağlıklı beslenmenin önünde birer engeldirler. Obezite, kalp damar hastalıkları, şeker hastalığı ve kansere karşı koruyucu lif içeren doğal ekmek tüketimi oldukça önemlidir. 

Kahvaltıyı atlamamak, bir alışkanlık haline getirmek de sağlıklı beslenme için önemlidir. Düzenli kahvaltı yapan kişilerde kan şeker düzeyi alçalıp yükselmediğinden vücut dengede çalışır. Kahvaltı yapmadan güne başlamak verimi düşürür. Kahvaltıda yeterli protein tüketmek hem sağlığımız hem de iş verimimiz için oldukça önemlidir. Doğal kahvaltılık türleri tüketmek sağlığın sigortasıdır.

Sağlıklı beslenmenin önemli bir bileşeni de elbette ki düzenli egzersiz ve hareketli bir yaşamın kaynağı olan bol bol spor yapmaktır. Fiziksel performansınızı geliştiren, kalp rahatsızlığı riskini azaltan, vücudun oksijen kapasitesini artıran, tansiyonu dengede tutan, kandaki yoğunlaşmayı azaltıp kanın vücuda pompalanmasına olumlu etkileri olan sporu hayatımızın mutlaka bir parçası haline getirmeliyiz.

Ayrıca bakınız

Kilo Vermeyi Zorlaştıran Nedenler

Doğal Yoldan Nasıl Zayıflayabilirim? 

Sağlıklı Beslenmek İçin Ne Yapmalıyız?

Egzersizin Faydaları Nelerdir?

Sağlıklı Kilo Vermek İçin Ne Yapmalıyız?

Kışın Nasıl Kilo Verilir?

Sigarayı Bırakırsam Kilo Alır mıyım?

Temiz Havanın Faydaları

Fazla Şeker Tüketiminin Zararları Nelerdir?

Fazla Tuz Tüketiminin Zararları

Halsizlik Nedenleri Nelerdir?

Aç Kalmanın Vücuda Verdiği Zararlar Nelerdir?

Hızlı Yemek Yemenin Zararları Nelerdir?

İyot Eksikliği Nedir?

Ana Sayfa