Sindirim,
bilinenin aksine mide de değil ağızda başlar. Ağızda çiğnenen besin maddeleri
daha küçük parçalara bölünüp ağız salgısıyla karışır. Tükürükte bulunan
enzimler, sindirime yardımcı olur. Böylece besin maddeleri, mide sindirimi için
daha hazır bir duruma gelir.
Her
lokmada, bir öncekini tam olarak yutmadan yeni bir ısırık almak hızlı yemek
anlamına gelir. Hızlı yemek yemek, sağlık açısından birçok riski içerir. Bu durum, birçok kişinin karşı karşıya kaldığı ve genellikle fark etmediği bir olumsuzluktur.
Besinlerin yavaş yavaş ve sindirilerek yeme alışkanlığı sağlıklı bir yaşamın
anahtarıdır.
Kötü beslenme alışkanlığı olarak nitelenen hızlı yemek yeme konusunda maalesef
toplumda ve ailelerde bir bilinç söz konusu değildir. Doğal ürünlere ulaşmanın
neredeyse imkânsız olduğu günümüzde bu ürünleri bir de yeteri kadar çiğnemeden
yemek mideye adeta bomba atmaktır.
Hızlı
yemek, sindirim sitemi, bağırsak hareketleri, metabolizma
problemleri, reflü, obezite, mide kanseri, yemek borusu kanseri başta olmak
üzere vücutta birçok önemli hastalık ve sorunun nedenleri arasında yer alır. Hızlı yemek yemenin
zararları nelerdir? Hızlı yemek yememek için ne yapmalıyız? Sorularının
cevaplarına birlikte bakalım.
Sindirim,
mekanik ve kimyasal olmak üzere ikiye ayrılır. Molekülleri küçük moleküllere
ayırmak fiziksel sindirim; besinleri en küçük yapı taşına kadar ayırmak da
fiziksel sindirim olarak adlandırılır. Hızlı yemek, besinleri az
parçalamak yani normalden daha büyük parçalar halinde mideye iletmektir. Bu
durum da vücudun gastroinestinal sistemi olan ağız, yemek borusu, mide, ince
bağırsak, kalın bağırsak, rektum ve anüsü doğrudan veya dolaylı olarak olumsuz
etkiler.
Hızlı
yemek, sindirimin meydana geldiği en önemli organ olan mideye en büyük zararı
verir. Yemek borusu aracılığıyla mideye ulaşan gıdalar midede bulunan
enzim ve asitler sayesinde parçalanıp ayrılmaya başlar. Gıdaların buradan ince
bağırsağa gitmesi için tam anlamıyla ayrılması gerekir. İşte hızlı yemek
yemenin vücut için en büyük zorluğu da budur. Mide, büyük parçalar halinde
kendisine iletilen ve reaksiyon gösteren bu parçaları ayırmaya çalışırken
zorlanır. Bu da midede ciddi bir yorulmaya neden olur ve bazı hastalıkların
kaynağını teşkil eder. Midenin yeterince öğütülmemiş besinleri hazmetmek için
daha çok enerji sarf etmek zorunda kalması mide ağrısı, gastrit, yanma,
şişkinlik veya ülser gibi rahatsızlıklara neden olur.
Sindirim
işleminin tam olarak gerçekleşmesi, son evresi ince bağırsak da bu olumsuz
durumdan etkilenir. Hızlı yemek aynı zamanda ağız ve dişlerin görevini mideye
devretmek anlamına gelir. Lokmalar mutlaka ağızda iyice çiğnenmeli sonra
yutulmalıdır.
Mide ve beyin senkronize çalışmaktadır. Besinler, hızlı bir şekilde, iyice çiğnenmeden tüketildiği zaman beyin tokluk hissini geç algılar. Alınan lokmanın mideye geçmesi oradan da tokluk hissinin oluştuğu beyin arasında ortalama 15-20 dakika geçmesi gerekir. Hızlı yenilen yemek, beynin doyma merkezine geç sinyal gönderir. Bu da daha çok yemeye, dolayısıyla önemli miktarda kalori almamıza neden olur.
Hızlı
yemek yeme sonucunda besin maddeleri, mideye tam olarak sindirilmemiş bir halde ulaşır. Besinler, sindirime tam hazır
olmadığından mide bu hazım için daha çok çalışmak zorunda kalır. Asit ve
enzimler daha fazla enerji harcamak zorunda kalır. Bu da asit ve enzimlerin
fazladan yorulmasına ve ince bağırsağa gıda gönderirken zorlanmalarına neden
olur. Kilo alımı da bu nedenle gerçekleşir.
Hızlı yemek yerken arka arkaya yutulan lokmalarla birlikte hava da
yutulur. Yutulan hava mideyi büyütür, bu da obeziteye neden
olur. Unutmayalım ki ne kadar yavaş yersek lokmaları iyice
çiğnersek beyni o kadar uyanık tutar ve beyinde tokluk hissinin güçlenmesine
yardımcı oluruz.
İnsan
vücudunun yaşamsal fonksiyonlarına destek olmak için tükettiği besinlerin
hücreler tarafından yakılması anlamına gelen metabolizma, hızlı ve öğütülmemiş
lokmalar nedeniyle vücudun aldığı enerjiyi kaloriye dönüştürürken zorlanır. Bu
da metabolizmanın yavaş çalışmasına neden olur. Hızlı yemek yemenin bir sonucu
olarak kana hızlı bir şekilde karışan besinler fazla kaloriye neden olur.
İnsan vücudunun kaslarında,
yağında ve karaciğerde bulunan hücrelerin insüline doğru şekilde tepki
vermediği bu nedenle enerji için kandaki glikozu kullanamadığı durum olan
metabolik sendrom olarak da bilinen insülin direnci de hızlı yemek yemenin en
önemli olumsuz sonuçları arasında yer alır.
Bağırsak
ile ilgili problemler çoğunlukla altta yatan hastalıklar nedeniyle oluşur.
Mide, bağırsak hareketleri için en önemli organ görevindedir. Midenin karşı
karşıya kaldığı tüm sağlık sorunları bağırsak sorunları için de ipucudur. Hızlı
yemek yeme sindirim sürecini zorlaştırdığı için bağırsak sağlığı üzerinde de
ciddi sonuçlar doğurur. Besinlerin yeterince öğütülmemiş, yani emilimi için
yeteri düzeye gelmemiş olması hem kabızlık hem de tam tersi bir durum olan sık
sık tuvalete çıkma sorununa neden olabilir. Yine çoğu kişi için önemli bir
rahatsızlık olan gaz sancısı da hızlı yemek yemenin yol açtığı sorunlar
arasında yer alır.
- Ara öğünleri alışkanlık edinin. Ara öğünler ile açlığınızı dengeleyin.
- Her lokmada çatal, bıçak ya da kaşığı elinizden bırakıp diğer lokmada tekrar alın.
- Yemek yerken sohbet edilecek bir konu bulun ve bol bol sohbet edin.
- Yavaş yemek yemeyi alışkanlık edinmiş kimselerle yemek yemeye çalışın. Onları izleyin ve taklit etmeye gayret edin.
- Yemek yeme esnasında lokmalarınızı olabildiği kadar küçük alın.
- Daha küçük çatal kaşık kullanın. Daha küçük lokma almanızı sağlayacaktır.
- Sofrada çok az kalmayın. Yemek yemeyi uzun süreye yayın.
- Yemeğinizi mutlaka oturarak yiyin. Ayakta yemek yemeyin. Yer sofrası veya masada yiyin.
- Sakin olan ve dikkatinizi dağıtmayan ortamlarda yemek yiyin. Dikkatiniz dağılırsa muhtemelen hem çabuk hem de çok yemiş olacaksınız.
- Tek başınıza değil de ailenizle yemek yiyin. Kendinizi kontrol etme şansınız artar.
- Yemek yerken çok kısa molalar verin. Böylece tokluk hissi beyne ulaşmış olur. Süre burada en önemli olgudur.
- Çok uzun süre kendinizi aç bırakmayın. Hızlı yeme eğiliminizi tetikler.
- Besinleri iyi çiğneyin. Çiğneme sırasında yararlı maddeler açığa çıktığı için tokluk hissi daha çabuk algılanır.
- Çok sıcak yemek tüketmeyin. Çiğneme güçlüğü çekersiniz.
- Çiğnemek için zaman alıcı yüksek lifli besinleri seçin. Zaman kazanırsınız.
- Stresli iken yemek yemeyin. Lokmaları çiğnemeden yutmanıza neden olacaktır.
Karar vermişseniz başaracaksınız. Alışkanlığı değiştirmek zaman alacaktır. Sabırlı olun. Unutmayınız ki yavaş yemek yeme alışkanlığı ile besinlerden tat almanız artacaktır. Sağlıklı ve mutlu olacaksınız.
Ayrıca bakınız
Kilo Vermeyi Zorlaştıran Nedenler
Doğal Yoldan Nasıl Zayıflayabilirim?
Sağlıklı Beslenmek İçin Ne Yapmalıyız?
Egzersizin Faydaları Nelerdir?
Sağlıklı Kilo Vermek İçin Ne Yapmalıyız?
Sigarayı Bırakırsam Kilo Alır mıyım?
Fazla Şeker Tüketiminin Zararları Nelerdir?
Fazla Tuz Tüketiminin Zararları
Aç Kalmanın Vücuda Verdiği Zararlar Nelerdir?
Hızlı Yemek Yemenin Zararları Nelerdir?
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder