BilgiSitem: Çocuklarda Karanlık Korkusu Nasıl Geçer?

Karanlık korkusu, gerçekte korkulu olmayan bir nesneden ya da durumdan korku duymak ve bundan kaçınmak olarak tanımlanır. Çocukluk dönemi korkuları doğru olarak yönetildiğinde zamanla ortadan kalkar. Çocuklara bu dönemde yanlış uygulamalarla yaklaşmak korkunun devamına sebep olur.

Çocuğun karanlık korkusunu yenmesinin temelinde ailedeki tutum ve alışkanlıklar yatar. Hiçbir neden yokken çocuğun uyuduğu odanın ışıklarını açık bırakmak bu nedenler arasında yer alır. Çocuk, bu durumda şüphelenmeye başlar ve karanlığın korkutucu bir durum olduğuna karar verir. Çocuk, kendi düşüncesinin doğru olduğuna inanmaya başlar. Bu da onda karalık fobisine neden olur. Çocuk, o odadaki durumu geneller ve ileriki dönemlerde korku tamamen genelleşmeye başlar.

Çocuklar, zaman zaman tek başına yatmak istemezler. Yatsalar dahi gece ter içinde uyanıp çığlık atarlar. Anne ve babalarının yanına sığınmaya başlarlar. Anne ve babalar da loş bir ışıkta veya tamamen aydınlıkta çocuğu uyutmaya çalışırlar. Çocuk için asıl tehlike de burada başlar. Bu, çocukta karanlık korkusunun başlamasına neden olur. Bunun için ailelerin bu konuda bilinçli olmaları kendi korku ve endişelerini çocuklarına aktarmamaları gerekir.

Karanlığın yol açtığı bilinmezlik, çocuğun korkular yaşamasına sebep olur. Çocuklar karanlıkta bir şey göremedikleri için bir saldırıya maruz kalacaklarını düşünür. Bazen de farklı korkular geliştirir. Bu, çocukların farklı endişeler taşımasını beraberinde getirir. Kendilerine tehdit olarak algıladıkları durumlarla nasıl baş edeceklerini akıl edemediklerinden çocuklarda karanlık korkusu oluşmaya başlar.

Çocuklarda Karanlık Korkusu Nasıl Geçer?

Karanlıktan korkan çocuklar, ilkin sürekli yattıkları yatak odalarına karşı olumsuz bir tepki geliştirirler. Odalarına girmeleri gerektiği zamanlarda asla gitmek istemezler. Kendilerince mantıklı gördükleri bazı bahanelerle durumu savuşturmaya çalışırlar. Bu, onlarda her zamankinden farklı bir durumunun ortaya çıkmasına da neden olmaktadır.

Aileye burada düşen en önemli görev çocuğa yaklaşım tarzında kararlı olmalarıdır. Aile, bu durumda çocuğu anlamaya çalışmalı, çocuğu zorla odaya göndermemeye dikkat etmeli ve onunla iyi bir iletişim geliştirmelidir. Çocuğa yalnız olmadığını ebeveyn hissettirmelidir. Çocuk, anne ve babasını bu durumda yanında gördüğünde hem cesaretlenecek hem de çocuğun kendine olan güveni artacaktır.

Anne ve baba, bu aşamadan sonra sabırla aşama aşama çocuğun karanlık korkusunu yenmesine çalışmalıdır. İlkin yarı ışıkta bir süre çocuğu yatırmaları gerekir. Çocuk, zamanla bu duruma alışacak ve karanlık korkusu bir nebze yavaşlayacaktır. Sonra çocuk aralıklı bir şekilde karanlıkta yattığında alışmaya başlayacak ve bu korku zamanla yavaş yavaş ortadan kalkacaktır.

Karanlık korkusu olan çocuklara klasik yaklaşımlarda bulunmak korkuyu derinleştirecektir. Örneğin birçok kişi ''Abartma'' veya ''Korkulacak ne var, niçin yatmıyorsun?'' gibi ifadelerle soruna çözüm üretmeye yeltenir. Bütün korkularda olduğu gibi karanlık korkusunda da bu yaklaşımlar sorunu çözmemekte hatta sorunu derinleştirmekte ve kalıcı hale getirmektedir.

Bazı anne ve babalar da karanlık korkusu yaşayan çocuğu zorlayarak yeniden yatması için çabalar. Çocuğu yalnız yatırmak için var gücüyle uğraşır. Bu, sorunu çözmekten uzak olan bir yaklaşım tarzıdır. Ailenin yapması gereken çocuğa sevgiyle yaklaşmak ve onunla birlikte odaya gidip bir süre onunla odada kalmaktır. Bu davranış, çocuğun hem güven kazanmasına etki edecek hem de bunu alışkanlık edinmesini sağlayacaktır.

Çocuğun sürekli olarak gece uyanıp anne-babasının yatağına gelip orada uyumaya çalışmasına anne-babanın izin vermesi oldukça yanlış bir durumdur. Aile, bu durumda çocuğu kırmadan yanında olduğunu hissettirerek onunla birlikte tekrar odaya gitmelidir.

Çocuğu tek başına koyu karanlıkla baş başa bırakmak da bir çözüm sunmaz tersine korkunun ileri düzeye taşınmasına neden olur. Çocuğu anlamaya çalışmak, onunla duygusal bağı güçlendirmek, onunla iş birliğine dayalı bir yaklaşım tarzı geliştirmek, ona hoşgörü ile davranmak, onunla daha fazla vakit geçirmek ve aşamalı olarak sorunu çözmeye çalışmak en iyi yaklaşım tarzı olacaktır.

Çocukların Karanlık Korkusunu Yenmeleri İçin Yapılması Gerekenleri Kısaca Özetlersek;

Çocuğunuzla karanlık korkusunu anlatırken olabildiğince sakin olun. Onu dinleyin, karanlık korkusunu asla abartılı bir şekilde anlatmayın.
Çocuğa güven aşılayın. Çocuğa karanlık korkusunu tarif edin. Bunu rahatlıkla yenebileceğini hissettirin.
Çocuğunuz bu korkuyu yaşadığı zaman gösterdiği davranış şekillerini asla alaya almayın, çocuğu kınamayın, ona sinirlenmeyin, başkaları yanında asla onu küçük düşürmeyin.
Çocuğunuza sürekli olarak onu güçlü kılacak şekilde davranın. Çocuğunuza karanlık korkusuyla mücadele etme gücü verin.
Birçok kişinin yaptığı gibi çocukları hayvanlarla korkutmayın. Yatağın altında veya dolapta canavar var gibi söylemler geliştirmeyin. Böylece zorla uyutmaya çalışmayın.
Televizyonda asla korkutucu şeyleri çocuğunuza izletmeyin. Onun yaş seviyesine uygun olmayan programları izlemesine müsaade etmeyin.
Televizyondaki şiddet içerikli sahneler, sesler çocuklarda geceleri korkuya ve bu da çocuğun uyanmasına dolayısıyla karanlık korkusuna neden olmaktadır. Çocuğu bunlardan uzak tutun.
Cadılar, canavarlar, dinozorların olduğu filmleri izleyen çocukların ruh hali korkulara açık hale gelir. Karanlık korkusu da bu korkular içerisinde yer alır. Bunu önemseyin.
Çocuklara karşı etkili iletişim kurun, onları anlamaya çalışın ve saygı çerçevesinde bir ilişki geliştirin.
Çocuğa karanlık korkusunun korkulacak bir şey olmadığını anlatmaya çalışın. Onu bu konuda ikna etmeye gayret edin.
Asla ve asla sürekli olarak yataklarından çıkıp sizin yatağınızda yatmalarına göz yummayın. Ona anlayış göstererek kendi yatağında yatmasını sağlayın ve destek olun. Yılmayın.
Çocuğun kendi yatağında yatmasını küçük yaşlarda, okul öncesi dönemden başlatın. Bu konuda bilinçli ve kararlı bir tutum geliştirmeye çalışın.
Çocuğun kaygısını azaltmak için uykuya yakın saatlerde onunla vakit geçirin. Bu, onun sakin ve neşeyle uykuya dalmasını sağlayacaktır.
Çocuğun karanlık korkusu konusunda ona rol model olmaya çalışın. Annesinde ya da babasında karanlık korkusu olduğunu fark eden çocuk bunun korkutucu bir şey olduğuna inanır ve bunu yoğun yaşar.