Ağız
kuruluğu, ağzımızın alışılmadık şekilde kuru olmasıdır. Devam ettiğinde diş
sağlığı başta olmak üzere birçok sıkıntıya yol açan yaygın bir problemdir.
Tükürük salgısının azalması ile ağzın içinin nemsiz kalması olan ağız kuruluğu
pek çok problemin ve önemli hastalıkların nedeni olabilir.
Ağız
kuruluğu, besinlerin sindirimi, diş ve diş eti hastalıkları, ağız içi
enfeksiyonları ve tükürük akışının azalması neticesinde birçok soruna neden
olur. Tükürük, ağız içindeki bakteri ve mantarları kontrol altında tutarak
enfeksiyonları önler.
Ağızda kuru bir hissin olması, diş çürüklerinde artış, sık sık susama, batma hissi, konuşmada problem yaşama, ağızdaki yaralar, dudak çatlakları, boğaz kuruluğu, ağızda ve özellikle dilde yanma ya da karıncalanma hissi, nefesin kötü kokması, çiğneme ve yutmada güçlük çekme, ses kısıklığı, dil ağrısı, kuru geniz, boğaz ağrısı ağız kuruluğunun başlıca belirtileri arasında yer alır.
Ağız
Kuruluğunun Başlıca Nedenleri Şunlardır:
Ağız
kuruluğuna neden olan çok sayıda ilaç olsa da bazı ilaçlar özellikle ön plana
çıkar. Depresyon, tansiyon ilaçları, ağır kesiciler, burun açıcı ilaçlar, idrar
söktürücü ilaçlar, alerji ilaçları, diyabet ve parkinson ilaçları, romatizma
hastalıklarında ve kanser tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar ve kemoterapi
uygulaması ağız kuruluğunu engelleyen tükürük bezlerine zarar verir. Tükürük
akışının azalması ağız kuruluğuna neden olur.
Sigara
içen kişilerde diş bakteri plağı gelişimi artar ve zamanla dişeti problemleri
ve ağızda yer yer iltihaplanmalar olur. Sigara içmek, tükürük bezlerine zarar
verdiği için ağız kuruluğu ortaya çıkar. Sigara içen kişilerde sık sık ağız
kuruluğu şikâyetinin ortaya çıkması normaldir. İçerdiği birçok kimyasal
yüzünden sigara, ağızda gerektiği gibi ve yeterli tükürük üretilmesini
engeller. Bu da ağız kuruluğuna neden olur.
Dehidratasyon,
en basit şekilde sıvı kaybı olarak tanımlanabilir. Vücut, harcadığı kadar sıvı
almazsa vücuttaki sıvı kaybı süreci başlamış olur. Sıvı kaybı arttıkça terleme
ve idrara çıkma azalır, dokular kurumaya başlar ve sonunda organlar hasar
görmeye başlar. Bu durum ağız kuruluğuna yol açar. Vücudun sıvı kaybını
azaltmak için kafein içeren yiyeceklerden uzak durmak, vücudun sıvı ihtiyacını
gideren salatalık gibi bol su içeren yiyecekleri tercih etmek gerekir.
Sağlıklı
bir yaşam için nefesin burundan alınıp verilmesi gerekir. Sinüzit, alerji,
burunda et olması gibi nedenler burundan nefes almayı zorlaştırır. Bu durumda
nefes almak için ağız devreye girer. Sağlıklı nefes alabilmek için ağın kapalı olması gerekir. Burada oluşan hava, ağız ve
tükürüğü kurutur. Gece ağzı açık uyumak ağız kuruluğuna neden olur. Ağızdan alınan nefes fizyolojik dengesizlik oluşturur.
Besinlerle
alınan enerji miktarının, metabolizma ve fizik aktivite ile tüketilen enerji
miktarını aştığı durumda ortaya çıkan ve halk arasında şişmanlık olarak bilinen
obezite de ağız kuruluğuna neden olur. Doğrudan şeker hastasını tetikleyen
obezite böylece dolaylı olarak da ağız kuruluğuna ortam oluşturur.
Stres,
kişinin algıladığı herhangi bir tehdit ile fiziksel ve duygusal olarak başa
çıkamaması nedeniyle oluşan ve insanın günlük hayatını genellikle olumsuz etkileyen
gerilimli bir süreçtir. Ağız kuruluğunun asıl nedeni olan tükürük bezleri sinir
sistemi ile doğrudan ilişkili olduğundan kişinin strese sokan tüm durumlarda
ağız kuruluğu oluşur. Stresin fiziksel belirtileri arasında yer alan aşırı
terleme de ağız kuruluğuna neden olur.
Sinir
hasarı, sinir dokusundaki hasardır. Sinir dokusu, sinir sisteminin ana bileşenidir.
Beyin, omurilik ve sinirler vücut işlevlerini ayarlar ve kontrol eder.
Özellikle baş ya da boyun bölgesinde sinir hasarına yol açan bir yaralanma ya
da ameliyat sonrası ortaya çıkan durum ağız kuruluğuna neden olur.
Enfeksiyon,
bakteri, virüs, mantar veya diğer organizmaların vücuda girip hücrelerde
tutunarak üremesi sürecine verilen addır. Özellikle tüberküloz ve benzeri
hastalıklar, ateşli hastalıklar, idrar yolu enfeksiyonları, ishal, grip,
solunum yolu enfeksiyonları, menenjit, beyin enfeksiyonları vücudun dengesinin
değişmesine ve ağız kuruluğuna neden olur. Nezle, grip, sinüzit ve bademcik
iltihabı gibi solunum yolu enfeksiyonlarında solunum zorluğu ve ateş
belirtileri ciddi bir şekilde görüldüğünden vücudun sıvı kaybı artar. Bu da
ağız kuruluğuna neden olur.
Depresyon,
sürekli bir üzüntü ve ilgi kaybına neden olan bir duygu durum bozukluğudur.
Kişinin duygu durumunu etkileyen ve günlük yaşantısını zora sokan depresyon
obezite, diyabet gibi ciddi sağlık sorunlarını tetikler. Diyabet ve obezite
vücutta sıvı kaybına neden oldukları için ağız kuruluğu da bunun bir sonucu
olarak ortaya çıkar.
Astım,
solunum yollarını tıkayan ve nefes almayı zorlaştıran kronik bir hastalıktır.
Nefes alırken hırıltı, öksürük, göğüste ağrı veya sıkışma, nefes darlığı
astımın önemli belirtileri arasında yer alır. Astım atakları, vücudu gerdiği için vücutta zorlanmalara neden olur. Bu da vücudun daha çok sıvı
kaybı anlamına gelmektedir. Sonuçta ağız kuruluğu ortaya çıkar.
Polenler,
hayvan kepekleri, toz akarları ve havadaki küf gibi alerjenler alerjinin en
yaygın nedenleri arasında yer alır. Polen ve ev tozları gibi alerjenler alt
solunum yollarını etkileyerek astım, öksürük, nefes darlığına yol açar. Bu
alerjenler, üst solunum yollarında da burun akıntısı, hapşırık gibi belirtilere
yol açar. Ayrıca burunda et büyümesi, astım ve sinüzit gibi sorunlara neden
olur. Bu da ağız kuruluğuna yol açar.
Havaların
düzensiz seyretmesi birçok kişide burun akıntısına, baş ağrısına, hapşırık ve
kırgınlığa neden olur. Soğuk algınlığı olarak ifade edilen ve gribe göre daha
basit seyreden bu belirtiler de sıvı kaybına ve ağız kuruluğuna ortam hazırlar.
Damarın
içindeki kanın damar duvarına yaptığı yüksek basınca hipertansiyon denir.
Yüksek tansiyon nedeniyle organları besleyen damarlarda tıkanma ve organlara
giden kan akışının bozulmasından organ yetmezliği ortaya çıkar. Baş ağrısı, baş
dönmesi, nefes darlığı, çarpıntı, göğüs ağrısı, halsizlik, yorgunluk en önemli
belirtileridir. Vücut dengesinin bozulmasıyla hem sıvı kaybı artar hem de
ağızdaki akışkanlık azalır. Bu da ağız kuruluğuna neden olur.
Midede farklı nedenlerden çeşitli hastalıklar ve sorunlar ortaya çıkar. Gastrit, ülser, reflü, mide fıtığı hazımsızlık bunların başında gelir. Midedeki bu rahatsızlıklar sindirimin başladığı yer olan ağzı olumsuz etkilediğinden ağız kuruluğuna neden olur.
Ağız Kuruluğu Nasıl Giderilir?
- Tükürük akış hızını hızlandırmak için tükürük bezlerini çalıştıran ilaçlar kullanılabilir.
- Tükürük akışını artırıp ağız kuruluğunu gideren şekersiz sakızlar çiğnenebilir.
- Her gün düzenli olarak dişler fırçalanabilir.
- Boğaz kuruluğunu önlemek için ağız hijyenine daha çok dikkat edilebilir.
- Ağız kuruluğuna neden olan diş çürüklerini önlemek için diş arasındaki boşluklar diş ipiyle temizlenebilir.
- Ağız kuruluğuna neden olan sigara, alkol ve şekerli yiyeceklerden uzak durulmalıdır.
- Ağız kuruluğunu önleyen su ve şeker içermeyen sıvılar bol bol tüketilebilir.
- Odadaki nemi artırmak için odada buhar cihazı bulundurulabilir.
- Ağızdaki tükürük akışını artırmak için ağız gargarası kullanılabilir.
- Nefes almanın doğal yolu olan burundan nefes alınmalıdır.
- Ağız kuruluğuna neden olan diş çürüklerini azaltmak için florür içeren diş macunları ile dişler fırçalanmalıdır.
- Ağız kuruluğuna neden olan reflü, ülser, gastrit gibi mide rahatsızlıklarının oluşmaması için önlem alınmalıdır.
- Ağız içinde bakterilere uygun bir ortam hazırlayan ve bakterilerin çoğalmasını sağlayan fazla şeker tüketmekten kaçınılmalıdır.
- Takma dişlerin ve diş cihazlarının temizlemesine özel önem verilmelidir.
- Çeşitli nedenlerden tıkalı olan burunla uyku uyumamak gerekir.
- Sindirim sisteminin deposu olan midenin zorlanmaması için besinler iyice çiğnenmelidir.
Ayrıca bakınız
Ağız Kuruluğu Neden Olur?
Ağız Kokusunun Nedenleri Nelerdir?
Ağızdaki Soğan Kokusu Nasıl Geçer?
Ağızdaki Sarımsak Kokusu Nasıl Geçer?
Kilo Vermeyi Zorlaştıran Nedenler
Doğal Yoldan Nasıl Zayıflayabilirim?
Sağlıklı Beslenmek İçin Ne Yapmalıyız?
Egzersizin Faydaları Nelerdir?
Sağlıklı Kilo Vermek İçin Ne Yapmalıyız?
Sigarayı Bırakırsam Kilo Alır mıyım?
Fazla Şeker Tüketiminin Zararları Nelerdir?
Fazla Tuz Tüketiminin Zararları
Aç Kalmanın Vücuda Verdiği Zararlar Nelerdir?
Hızlı Yemek Yemenin Zararları Nelerdir?
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder